(Με αφορμή την παγκόσμια ημέρα Πρόωρου Τοκετού, 17/11)
της Θάλειας Καρδάτου
Η σωστή και ισορροπημένη διατροφή κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης είναι επιβεβλημένη για την ανάπτυξη των ιστών και οργάνων του εμβρύου, καθώς και για την μετέπειτα εξέλιξη της υγείας και ανάπτυξης του νεογνού. Μελέτες έχουν συνδέσει τη διατροφή της μητέρας κατά τη διάρκεια της κύησης και με τη διανοητική ανάπτυξη του παιδιού.
Διατροφή της εγκύου και πρόωρος τοκετός
Μια άλλη ενδιαφέρουσα σύνδεση είναι αυτή της διατροφής της κυοφορούσας μητέρας με τον κίνδυνο πρόωρου τοκετού.
“Οι έγκυες που τρέφονται πιο υγιεινά και ισορροπημένα, διατρέχουν σημαντικά μειωμένο κίνδυνο να γεννήσουν πρόωρα τα μωρά τους”
Ποια τα αποτελέσματα των μελετών;
Προηγούμενες μελέτες έχουν δείξει ότι η διατροφή της εγκύου μπορεί να επηρεάσει άμεσα το έμβρυο και μια νέα μελέτη το επιβεβαιώνει. Μια διατροφή πλούσια σε φρούτα, λαχανικά και πλήρη δημητριακά, καθώς και νερό, μπορεί να μειώσει σημαντικά τον κίνδυνο του πρόωρου τοκετού, σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό έντυπο British Medical Journal. Έχουν επίσης πολύ λιγότερες πιθανότητες να γεννήσουν με καθυστέρηση.
Ομάδα ερευνητών με επικεφαλής τη Λίντα Έγκλουντ-Έγκε ανέλυσαν στοιχεία πρόωρων τοκετών μεταξύ περίπου 66.000 γυναικών, από τις οποίες οι 3.500 (5,3%) είχαν γεννήσει πρόωρα και είχαν μείνει έγκυοι την περίοδο 2002-2008. Οι ερευνητές ζήτησαν από τις εθελόντριες να συμπληρώσουν αναλυτικά ερωτηματολόγια διατροφής και τις χώρισαν σε τρεις ομάδες, αναλόγως με τις διατροφικές συνήθειές τους.
Με ποια κριτήρια χωρίστηκαν διατροφικά οι τρεις ομάδες;
Η πρώτη ομάδα ήταν αυτή της «συνετής» διατροφής και χαρακτηριζόταν από αυξημένη κατανάλωση φρούτων, λαχανικών, δημητριακών ολικής αλέσεως, μαύρου ψωμιού και νερού. Η δεύτερη ήταν η ομάδα της «δυτικού τύπου» διατροφής, που χαρακτηριζόταν από αλμυρά και γλυκά σνακ, λευκό ψωμί, επιδόρπια και επεξεργασμένα προϊόντα κρέατος. Η τρίτη ομάδα συμπεριελάμβανε τις γυναίκες που ακολουθούσαν την «παραδοσιακή νορβηγική» διατροφή, η οποία αποτελείται από πολλές βραστές πατάτες, ψάρια και μαγειρεμένα λαχανικά.
Η μελέτη έδειξε σημαντική μείωση της πιθανότητας πρόωρου τοκετού, ιδίως για όσες γυναίκες αποκτούσαν το πρώτο τους παιδί και ακολουθούσαν μια διατροφή πλούσια φρούτα, λαχανικά και πλήρη δημητριακά και νερό (πρώτη ομάδα). Επίσης μειωμένο κίνδυνο, αλλά σε μικρότερο βαθμό, είχαν και όσες έκαναν πιο παραδοσιακή διατροφή με πολλές βραστές πατάτες, ψάρια και μαγειρεμένα λαχανικά (τρίτη ομάδα). Ωστόσο, η «δυτικού τύπου» διατροφή δεν φάνηκε να αυξάνει ανεξάρτητα τον κίνδυνο πρόωρου τοκετού (δεύτερη ομάδα).
Σχετίζεται με προβλήματα υγείας ο πρόωρος τοκετός;
Ο πρόωρος τοκετός, όπως ορίσθηκε η γέννηση του μωρού από την 22η έως και την 36η εβδομάδα της κυήσεως, έχει συσχετιστεί με διάφορα βραχυπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα προβλήματα υγείας των παιδιών, ενώ ευθύνεται για σχεδόν τα τρία τέταρτα (το 75%) των θανάτων των νεογέννητων.
Οι ερευνητές εξηγούν ότι, η λεγόμενη «δυτική» διατροφή, που είναι πλούσια σε αλμυρά και γλυκά σνακ, λευκό ψωμί, τηγανητές πατάτες, σάλτσες, ζυμαρικά, επεξεργασμένο κόκκινο κρέας και γλυκά, δεν φαίνεται να αυξάνει ιδιαίτερα τον κίνδυνο για πρόωρο τοκετό.
“Εκτιμούν ωστόσο ότι η διατροφή με φρούτα, λαχανικά και πλήρη δημητριακά είναι πιο σημαντική για την έγκυο από το να αποκλείει απλώς τη «δυτική» διατροφή από το μενού της”
Σε ένα συνοδευτικό άρθρο στο ίδιο ιατρικό περιοδικό, η καθηγήτρια του King’s College του Λονδίνου Λουσίλα Πόστον ανέφερε πως, για μια ακόμη φορά, μελέτη δείχνει ότι το να τρώει μια έγκυος υγιεινά, είναι πάντα επιθυμητό.
Άλλοι παράγοντες, εκτός της διατροφής, που μπορεί να συμβάλουν στον πρόωρο τοκετό, είναι το κάπνισμα και η κατανάλωση αλκοόλ ή ναρκωτικών κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης, καθώς επίσης και το αν η γυναίκα έχει ήδη γεννήσει ένα παιδί πρόωρα -τότε αυξάνεται η πιθανότητα να γεννήσει πρόωρα και τα επόμενα παιδιά της. Ακόμα,στις πολύδυμες κυήσεις (δίδυμα, τρίδυμα) υπάρχει αυξημένος κίνδυνος πρόωρου τοκετού.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Wood-Bradley RJ1, Henry SL, Vrselja A, Newman V, Armitage JA., Maternal dietary intake during pregnancy has longstanding consequences for the health of her offspring., Can J Physiol Pharmacol. 2013 Jun;91(6):412-20. doi: 10.1139/cjpp-2012-0352. Epub 2013 Apr 17.
Englund-Ögge L1, Brantsæter AL, Sengpiel V, Haugen M, Birgisdottir BE, Myhre R, Meltzer HM, Jacobsson B., Maternal dietary patterns and preterm delivery: results from large prospective cohort study., BMJ. 2014 Mar 4;348:g1446. doi: 10.1136/bmj.g1446.
Grieger JA1, Grzeskowiak LE, Clifton VL., Preconception Dietary Patterns in Human Pregnancies Are Associated with Preterm Delivery., J Nutr. 2014 Apr 30. [Epub ahead of print]
