Τι Προκαλεί η Χρόνια Φλεγμονή στους Ασθενείς με Αυτοάνοσο

Η φλεγμονή στα αυτοάνοσα, δεν περιορίζεται μόνο το σημείο που πλήττεται από το ανοσοποιητικό. Ανάλογα με την έκταση και την έντασή της, επηρεάζει τη λειτουργία του οργανισμού συνολικά. 

Τι Προκαλεί η Χρόνια Φλεγμονή στους Ασθενείς με Αυτοάνοσο

Κόπωση, χαμηλή ενέργεια, κατακρατήσεις, τριχόπτωση και μελαγχολία είναι ορισμένα από τα συμπτώματα που συνοδεύουν τη χρόνια φλεγμονή σε ασθενείς με αυτοάνοσο.

Φυσιολογικά, η φλεγμονή αφορά στη διαδικασία που ενεργοποιείται όταν ο οργανισμός πρέπει να επουλώσει μια βλάβη. Χτυπάμε το χέρι μας και στη συνέχεια, αυτό φλεγμαίνει, είναι κόκκινο, πρήζεται και πονάει στο σημείο της βλάβης. Η ολοκλήρωση της διαδικασίας της φλεγμονής καταλήγει σε επούλωση των ιστών.

Τα αυτοάνοσα είναι φλεγμονώδη νοσήματα, όπου το ανοσοποιητικό σύστημα επιτίθεται λανθασμένα σε δικά του όργανα και ιστούς. Σε αυτή την περίπτωση η επίθεση του ανοσοποιητικού είναι ουσιαστικά συνεχής, με κάποιες περιόδους ύφεσης, προκαλώντας συνεχόμενα βλάβη και χρόνια φλεγμονή.

Η φλεγμονή στα αυτοάνοσα, δεν περιορίζεται μόνο το σημείο που πλήττεται από το ανοσοποιητικό. Ανάλογα με την έκταση και την έντασή της, επηρεάζει τη λειτουργία του οργανισμού συνολικά. Ορισμένα από τα συμπτώματα που συνοδεύουν τη φλεγμονή μπορεί να είναι:

• Κόπωση
   
• Χαμηλά επίπεδα ενέργειας
   
• Πυρετός ή δέκατα
   
• Μειωμένη πνευματική διαύγεια, θολούρα στη σκέψη και μειωμένη ικανότητα
   
• Τριχόπτωση
   
• Διάχυτοι πόνοι σε όλο το σώμα
   
• Διαταραχή στη λειτουργία του στομάχου ή του εντέρου
   
• Μελαγχολία και μειωμένη διάθεση για δράση
   
• Κατακρατήσεις
   
• Αύξηση της πείνας

Φλεγμονή, Ελλείψεις του Οργανισμού & Μεταβολικές Διαταραχές

Ελλείψεις σε βιταμίνες και μικροθρεπτικά συστατικά, καθώς και μεταβολικές διαταραχές όπως η αντίσταση στην ινσουλίνη και η αλλοίωση του μικροβιώματος εμποδίζουν την επούλωση των φλεγμονών και απορυθμίζουν τη λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος.

Βιταμίνη D: είναι μια από τις πιο κοινές ελλείψεις, ακόμη και στις χώρες τις μεσογείου και ένας από τους πιο σημαντικούς παράγοντες κινδύνου για την ανάπτυξη αυτοάνοσου. Είναι ζωτικός παράγοντας την ομαλή λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος.

Η χορήγηση της μειώνει σημαντικά τον κίνδυνο ανάπτυξης αυτοάνοσου και βελτιώνει την πορεία της υγείας των ασθενών^[1][2].

Χαμηλά επίπεδα βιταμίνης D, συνδέονται με περισσότερες εξάρσεις και χειρότερη πορεία σε αυτοάνοσα όπως η σκλήρυνση κατά πλάκας, ο συστηματικός ερυθηματώδης λύκος, η ψωρίαση και η ρευματοειδής αρθρίτιδα.

Οι ασθενείς με αυτοάνοσο έχουν μειωμένη ανταπόκριση στις συνήθεις δόσεις βιταμίνης D και απαιτείται η χορήγηση υψηλότερων δόσεων για την βελτίωση της πορείας της υγείας τους. Απαιτούνται επίπεδα βιταμίνης D στο αίμα πάνω από 50 ng/ml ώστε να επιτευχθεί η αντιφλεγμονώδης και η ανοσορυθμιστική δράση της D, στους ασθενείς με αυτοάνοσο^[3][4].

Ελλείψεις μικροθρεπτικών συστατικών: βιταμίνες, μεταλλικά στοιχεία, αμινοξέα, λιπαρά οξέα και αντιοξειδωτικά εμποδίζουν τη φυσιολογική λειτουργία των μηχανισμών επούλωσης και καταλήγουν σε χρόνια φλεγμονή.

Η Αντίσταση στην Ινσουλίνη: είναι ένας από τους βασικούς παράγοντες που προάγουν τη χρόνια φλεγμονή και επιδεινώνουν την πορεία των αυτοάνοσων νοσημάτων.

Διαταραχή του μικροβιώματος: αλλοιώσεις στη σύσταση της χλωρίδας του εντέρου (δυσβίωση), συνδέονται με απορρύθμιση του ανοσοποιητικού συστήματος και επιδείνωση της αντίστασης στην ινσουλίνη και της χρόνιας φλεγμονής^[5][6][7].   

Εφόσον δεν εντοπιστούν οι ελλείψεις και οι μεταβολικές διαταραχές που εμποδίζουν την επούλωση και απορυθμίζουν τη λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος, η πορεία της υγείας αυτών των νοσημάτων σταδιακά επιδεινώνεται. Βλάβες που δεν μπορούν να επουλωθούν συσσωρεύονται και καταλήγουν επιδείνωση των συμπτωμάτων και της φλεγμονής.

Η χορήγηση φαρμακευτικής αγωγής από μόνη της χωρίς την παράλληλη διόρθωση των ελλείψεων και των μεταβολικών διαταραχών που συνοδεύουν τα αυτοάνοσα έχει περιορισμένη αποτελεσματικότητα.

Κατά την τελευταία δεκαετία, έχει αναδειχθεί η σημασία της επίλυσης της φλεγμονής, αντί για τη διακοπή της, στην αντιμετώπιση των αυτοάνοσων νοσημάτων. Αυτό αναμένεται να αλλάξει πλήρως την πορεία της υγείας των ασθενών με αυτοάνοσο, δίνοντας έμφαση στην αποκατάσταση της υγείας των ασθενών αντί για την καταστολή και μόνο των συμπτωμάτων^[8]. 

Ο εντοπισμός και η διόρθωση των ελλείψεων και των μεταβολικών διαταραχών που οδήγησαν στην αλλοίωση των ιστών και στη δυσλειτουργία του ανοσοποιητικού, επιτρέπει την επίλυση της φλεγμονής και την επούλωση των ιστών^[9][10].


Ειδικές Εξετάσεις Καθορίζουν την Αντιμετώπιση των Αυτοάνοσων Νοσημάτων

Μέχρι και λίγα χρόνια πριν, η ακριβής καταγραφή των μεταβολικών διαταραχών και των ελλείψεων που προάγουν τη φλεγμονή, ήταν ιδιαίτερα δύσκολη με τις κλασσικές μεθόδους μέτρησης.  

Κατά την τελευταία δεκαετία, η μέτρηση πολύ μικρών μορίων που συμμετέχουν στις χημικές αντιδράσεις του οργανισμού, των μεταβολιτών, παρέχει πληροφορίες σχετικά με την ικανότητα του οργανισμού να διαχειριστεί τη φλεγμονή.

Οι συγκεκριμένες εξετάσεις ονομάζονται μεταβολομικές αναλύσεις και απευθύνονται σε ασθενείς που έχουν διαγνωστεί με αυτοάνοσο ή χρόνιo νόσημα.

Πρόκειται για μια ευαίσθητη μέθοδο μέτρησης, που ανιχνεύει τις ελλείψεις του οργανισμού και τις μεταβολικές διαταραχές που συνδέονται με τη διαχείριση της φλεγμονής και την πορεία αυτής της κατηγορίας ασθενειών^[11][12][13].

Ανιχνεύουν περισσότερους από 80 δείκτες που σχετίζονται άμεσα με την κατάσταση της υγείας ενός ατόμου.

Οι εξετάσεις εντοπίζουν ανεπάρκειες σε βιταμίνες και άλλα στοιχεία που σχετίζονται:

• τη διαχείριση της φλεγμονής
   
• με την αντίσταση στην ινσουλίνη
   
• την παραγωγή ενέργειας
   
• το μεταβολισμό των ζαχάρων
   
• των μεταβολισμό των λιπιδίων
   
• την κατάσταση της μικροβιακής χλωρίδας του εντέρου
   
• τη λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος
   
• τη λειτουργία του ορμονικού συστήματος

Τα αποτελέσματα των εξετάσεων συνοδεύονται από το κατάλληλο θεραπευτικό πλάνο που ταιριάζει στον κάθε ασθενή και η σταθερή παρακολούθηση από γιατρό είναι απαραίτητη.

Η αγωγή αποτελείται από βιταμίνες και μικροθρεπτικά συστατικά, διατροφή, καθώς και συστάσεις που αφορούν στον τρόπο ζωής, με βάση τα αποτελέσματα των εξετάσεων.

Καθώς οριακές ελλείψεις του οργανισμού σε μικροθρεπτικά συστατικά, συσσωρεύονται σταδιακά στο χρόνο και οδηγούν σε νόσο, χρειάζεται χρόνος και προσπάθεια για τη διόρθωση τους.

Η διενέργεια των εξετάσεων είναι το πρώτο βήμα.

Στη συνέχεια, ο γιατρός σχεδιάζει το κατάλληλο θεραπευτικό πλάνο που ταιριάζει στον κάθε ασθενή, με βάση τα αποτελέσματα των εξετάσεων.

Ο ασθενής εφαρμόζει την αγωγή για την αντιμετώπιση του νοσήματός του και τη βελτίωση της υγείας του. Είναι κάτι που χρειάζεται χρόνο και προσπάθεια, σε συνδυασμό με σταθερή παρακολούθηση από την ομάδα μας.

Συνήθως απαιτούνται 6-8 μήνες για την επίτευξη μιας σημαντικής αλλαγής και ένα έτος για να σταθεροποιηθεί ο οργανισμός σε ένα καλύτερο επίπεδο λειτουργίας.

Η διόρθωση της αντίστασης της ινσουλίνης με ιατρικές παρεμβάσεις στον τρόπο ζωής, στη διόρθωση των ελλείψεων του οργανισμού και στη διατροφή, αλλάζει την πορεία της υγείας:

• Μειώνει τις φλεγμονώδεις εξάρσεις της νόσου
   

• Μειώνει το αίσθημα κόπωσης και να ενισχύσει τα επίπεδα ενέργειας 
   
• Οδηγεί σε βελτίωση του μεταβολισμού, μείωση του σωματικού βάρους και του σπλαχνικού λίπους
   
• Βελτιώνει σημαντικά την καθημερινότητα των ατόμων με χρόνια φλεγμονώδη νοσήματα, όπως η νόσος του Χασιμότο, η ψωρίαση, η ρευματοειδής αρθρίτιδα, η ελκώδης κολίτιδα.
   
• Μειώνει τον κίνδυνο εκδήλωσης καρδιαγγειακού νοσήματος και διαβήτη
   
• Βελτιώνει το μεταβολισμό του σακχάρου και των λιπιδίων
   

Μέσα από την κλινική μας εμπειρία έχουμε διαπιστώσει ότι η διόρθωση ελλείψεων του οργανισμού σε βιταμίνες και άλλα στοιχεία, η αποκατάσταση του μεταβολισμού και η ρύθμιση του βάρους σε φυσιολογικά επίπεδα, αλλάζουν ριζικά την πορεία της υγείας σε άτομα με αντίσταση στην ινσουλίνη προς το καλύτερο και βελτιώνουν την ποιότητα ζωής, από μια εικόνα σταθερής επιδείνωσης, σε μια σταθερής βελτίωσης.

Είναι ζωτικής σημασίας η ταχύτερη δυνατή παρέμβαση για την αποκατάσταση των παραπάνω, με στόχο την αναστολή της επιδείνωσης της υγείας.

Βιβλιογραφικές Αναφορές:

[1] Vitamin D and marine omega 3 fatty acid supplementation and incident autoimmune disease: VITAL randomized controlled trial BMJ 2022; 376 doi: https://doi.org/10.1136/bmj-2021-066452 (Published 26 January 2022)

[2] A Narrative Review of the Evidence for Variations in Serum 25-Hydroxyvitamin D Concentration Thresholds for Optimal Health. William B. Grant et al. Nutrients Febr 2022.

[3] Infections and Autoimmunity—The Immune System and Vitamin D: A Systematic Review by Sunil J. Wimalawansa https://www.mdpi.com/2072-6643/15/17/3842

[4] Vitamin D Resistance as a Possible Cause of Autoimmune Diseases: A Hypothesis Confirmed by a Therapeutic High-Dose Vitamin D Protocol. Dirk Lemke et al. Front. Immunol. April 2021.

[5] Gut Microbiota, Leaky Gut, and Autoimmune Diseases Anna Christovich, Xin M. Luo ront. Immunol., 27 June 2022 https://www.frontiersin.org/articles/10.3389/fimmu.2022.946248/full

[6] Bacterial metabolism influences insulin resistance Ashley York Nature Reviews Microbiology volume 21, page703 (2023) https://www.nature.com/articles/s41579-023-00977-0

[7] Metabolic pressure and the breach of immunological self-tolerance Veronica De Rosa Nature Immunology 2017 https://www.nature.com/articles/ni.3851

[8] Fullerton, J.N.; Gilroy, D.W. Resolution of inflammation: A new therapeutic frontier. Nat. Rev. Drug Discov. 2016

[9] Chronic Inflammation in the Context of Everyday Life: Dietary Changes as Mitigating Factors. Margină D, Tsoukalas, D.;Sarandi, E.; Tsatsakis, A et a. Int. J. Environ. Res. Public Health 2020, 17, 4135.

[10] Nutritional Modulation of Immune Function: Analysis of Evidence, Mechanisms, and Clinical Relevance  Dayong Wu D, Lewis ED, Pae M, Meydani SN.. Front Immunol. 2019. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30697214/

[11] Targeted Metabolomic Analysis of Serum Fatty Acids for the Prediction of Autoimmune Diseases. Dimitris Tsoukalas, Vasileios Fragoulakis, Evangelia Sarandi et. al. Frontiers in Molecular Biosciences, Metabolomics (6), 2019, November. 

[12] Micronutrient deficiencies in patients with COVID-19: how metabolomics can contribute to their prevention and replenishment. Dimitris Tsoukalas1,2 and Evangelia Sarandi2,3 BMJ Nutri Prev Heal. Nov. 2020

[13] Non-communicable Diseases in the Era of Precision Medicine: An Overview of the Causing Factors and Prospects.Dimitris Tsoukalas, Evangelia Sarandi et. al. Bio#Futures. Springer, Cham. May 2021.

Επιμέλεια Κειμένου: Επιστημονική Ομάδα Metabolomic Medicine

---

“Ο πλανήτης δεν κάνει τίποτα άλλο από το να μας στηρίζει, και εμείς διαπράττουμε συνεχώς εγκλήματα κατά της φύσης”

— Δάφνη Ζουνίγκα, Αμερικανίδα ηθοποιός

---