Μελέτη που διεξήχθη στην Κίνα κατέδειξε ότι όταν οι μητέρες εκτίθενται σε εισπνεύσιμα μικροσωματίδια (PM2,5), με τη μορφή ατμοσφαιρικών ρύπων, κατά το πρώτο τρίμηνο της εγκυμοσύνης, αυτό συνδέεται με χαμηλότερα αποτελέσματα νοημοσύνης στα παιδιά τους στην ηλικία των έξι ετών.
Η συσχέτιση αυτή ήταν πιο έντονη στα αγόρια, στα παιδιά που ασκούν λιγότερη φυσική δραστηριότητα σε εξωτερικούς χώρους και σε εκείνα που θήλαζαν για μικρότερη διάρκεια. Η μελέτη δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Ecotoxicology and Environmental Safety.
Τα PM2.5, ή σωματίδια με διάμετρο 2,5 μικρομέτρων ή μικρότερη, αποτελούνται από μικροσκοπικά σωματίδια που αιωρούνται στον αέρα και μπορούν να εισπνευστούν στο αναπνευστικό σύστημα. Τα σωματίδια αυτά προέρχονται από διάφορες πηγές, όπως διεργασίες καύσης, εκπομπές οχημάτων, βιομηχανικές δραστηριότητες και φυσικά φαινόμενα όπως οι πυρκαγιές. Αποτελούν σημαντικό συστατικό της ατμοσφαιρικής ρύπανσης. Τα σωματίδια PM2.5 αποτελούνται από ένα μείγμα πάνω από 50 αναγνωρισμένων χημικών συστατικών, με τα πιο συνηθισμένα να είναι το αμμώνιο, τα θειικά, τα νιτρικά, ο οργανικός άνθρακας, η σκόνη εδάφους και ο μαύρος άνθρακας.
Λόγω του μικρού τους μεγέθους, τα σωματίδια PM2.5 μπορούν να παρακάμψουν τη φυσική άμυνα του οργανισμού και να διεισδύσουν βαθιά στους πνεύμονες, προκαλώντας ή επιδεινώνοντας δυνητικά αναπνευστικά και καρδιαγγειακά προβλήματα υγείας. Οι δυσμενείς επιπτώσεις στην υγεία από την έκθεση σε PM2.5 περιλαμβάνουν αναπνευστικά προβλήματα, καρδιακές παθήσεις, επιδείνωση του άσθματος και άλλες αναπνευστικές ή καρδιαγγειακές παθήσεις. Μελέτες έχουν δείξει ότι η προγεννητική έκθεση σε PM2.5, ιδίως σε μαύρο άνθρακα, μπορεί να επηρεάσει αρνητικά την ανάπτυξη του νευρικού συστήματος του παιδιού αυξάνοντας το οξειδωτικό στρες και τη φλεγμονή.
Η Ξιαογουέι Σουν και οι συνεργάτες της είχαν ως στόχο να διερευνήσουν τη σχέση μεταξύ της προγεννητικής έκθεσης σε σωματίδια PM2.5 και των έξι κύριων συστατικών τους, και των επιπέδων νοημοσύνης των παιδιών στην ηλικία των έξι ετών. Εξέτασαν επίσης κατά πόσον η σχέση αυτή επηρεάζεται από παράγοντες όπως το φύλο του παιδιού, η διάρκεια του θηλασμού και το επίπεδο σωματικής δραστηριότητας. Προηγούμενες μελέτες έδειξαν ότι τα υψηλότερα επίπεδα σωματικής δραστηριότητας και οι μεγαλύτερες περίοδοι θηλασμού έχουν θετικές επιδράσεις στην ανάπτυξη του νευρικού συστήματος. Έτσι, οι ερευνητές υπέθεσαν ότι οι παράγοντες αυτοί μπορεί να τροποποιήσουν τις επιπτώσεις της έκθεσης σε PM2.5.
Οι συμμετέχοντες σε αυτή τη μελέτη ήταν μέρος της γεννητικής ομάδας της Σαγκάης-Μινχάνγκ, μιας διαχρονικής μελέτης που συνέλεξε πληροφορίες σχετικά με την προγεννητική έκθεση σε PM2.5 και τα κύρια συστατικά του. Η μελέτη περιελάμβανε 1292 έγκυες γυναίκες που επιλέχθηκαν κατά τη διάρκεια της πρώτης προγεννητικής εξέτασης μεταξύ της 12ης και 16ης εβδομάδας της εγκυμοσύνης στο Νοσοκομείο Υγείας Μητέρας και Παιδιού του Μινχάνγκ το 2012. Η πλειονότητα αυτών των γυναικών ζούσε στις συνοικίες Μινχάνγκ, Σονγκτζιάνγκ και Ξουχούι, σε απόσταση 20 χιλιομέτρων από το νοσοκομείο. Γέννησαν 1225 μωρά.
Τα επίπεδα έκθεσης των συμμετεχουσών στα σωματίδια PM2.5 εκτιμήθηκαν με τη χρήση στατιστικής μοντελοποίησης που βασίστηκε σε δορυφορικές μετρήσεις του οπτικού βάθους του αερολύματος. Οι μετρήσεις αυτές υποδεικνύουν τη συγκέντρωση και την κατανομή των αερολυμάτων στην ατμόσφαιρα. Οι ερευνητές διασταύρωσαν τα δορυφορικά δεδομένα με πληροφορίες από 1000 επίγειους σταθμούς μέτρησης. Ωστόσο, ακριβή δεδομένα έκθεσης σε PM2.5 ήταν διαθέσιμα μόνο για τις μητέρες 512 παιδιών, οπότε οι τελικές αναλύσεις βασίστηκαν σε αυτά τα αποτελέσματα.
Για να συγκεντρώσουν στοιχεία για τις μητέρες και τα παιδιά τους, οι ερευνητές πραγματοποίησαν επισκέψεις στο σπίτι όταν τα παιδιά ήταν 6 μηνών και στη συνέχεια σε ηλικία 1, 4 και 6 ετών. Στην ηλικία των 6 ετών, τα παιδιά υποβλήθηκαν σε αξιολόγηση νοημοσύνης με τη χρήση της κλίμακας νοημοσύνης Wechsler για παιδιά, τέταρτη έκδοση (WISC-IV). Η αξιολόγηση αυτή παρείχε δείκτες αντιληπτικής σκέψης, λεκτικής κατανόησης και μια συνολική βαθμολογία νοημοσύνης. Επιπλέον, συλλέχθηκαν δεδομένα σχετικά με το ιατρικό ιστορικό των γονέων, τα δημογραφικά χαρακτηριστικά, τους παράγοντες του τρόπου ζωής, την πορεία της εγκυμοσύνης, τα επίπεδα υπαίθριας δραστηριότητας μετά το σχολείο και τη διάρκεια του θηλασμού.
Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι τα παιδιά των οποίων οι μητέρες είχαν μικρότερη έκθεση σε σωματίδια PM2.5 κατά το πρώτο τρίμηνο έτειναν να σημειώνουν υψηλότερη βαθμολογία στην αντιληπτική λογική. Τα υψηλότερα επίπεδα έκθεσης των μητέρων σε σωματίδια αμμωνίου και θειικών αλάτων συσχετίστηκαν με χαμηλότερες συνολικές βαθμολογίες νοημοσύνης στα παιδιά τους. Ωστόσο, η έκθεση σε σωματίδια PM2.5 κατά το δεύτερο και τρίτο τρίμηνο της εγκυμοσύνης δεν παρουσίασε σημαντική συσχέτιση με τη νοημοσύνη των παιδιών.
Η ανάλυση των αποτελεσμάτων ανά φύλο αποκάλυψε ότι οι αρνητικές συσχετίσεις μεταξύ της έκθεσης της μητέρας σε σωματίδια PM2.5 και της νοημοσύνης των παιδιών παρατηρήθηκαν κυρίως στα αγόρια κατά τη διάρκεια του πρώτου τριμήνου. Για τα κορίτσια, οι συσχετίσεις ήταν αξιοσημείωτες με τη συνολική έκθεση σε PM2.5, αμμώνιο, νιτρικά, οργανικό άνθρακα και μαύρο άνθρακα κατά τη διάρκεια του τρίτου τριμήνου της εγκυμοσύνης των μητέρων.
“Η έκθεση σε PM2.5 και στα πέντε συστατικά του κατά το πρώτο τρίμηνο της κύησης συσχετίστηκε αντιστρόφως ανάλογα με το FSIQ [συνολική βαθμολογία νοημοσύνης] και τον PRI [δείκτης αντιληπτικής λογικής] σε παιδιά ηλικίας 6 ετών, και οι αρνητικές επιδράσεις ήταν πιο έντονες στα αγόρια. Η μεγαλύτερη σωματική δραστηριότητα και η μεγαλύτερη διάρκεια του θηλασμού μπορεί να μετριάσουν τις επιβλαβείς επιδράσεις της προγεννητικής έκθεσης σε PM2.5 και αρκετά από τα κύρια συστατικά του. Τα αποτελέσματά μας έδειξαν ότι η προγεννητική έκθεση στα PM2.5 και στα κύρια συστατικά τους μπορεί να διαταράξει τη γνωστική ανάπτυξη σε παιδιά ηλικίας 6 ετών”, κατέληξαν οι συγγραφείς της μελέτης.
Η μελέτη συμβάλλει σημαντικά στην επιστημονική γνώση σχετικά με τις επιπτώσεις της ατμοσφαιρικής ρύπανσης στην ανθρώπινη υγεία. Ωστόσο, έχει επίσης περιορισμούς που πρέπει να ληφθούν υπόψη. Συγκεκριμένα, ορισμένοι συμμετέχοντες εγκατέλειψαν τη συμμετοχή τους κατά τη διάρκεια της μελέτης, με αποτέλεσμα το τελικό δείγμα να είναι κάπως πιο μορφωμένο από το αρχικό δείγμα. Επιπλέον, η αξιολόγηση της έκθεσης των μητέρων στα σωματίδια PM2.5 βασίστηκε στις συγκεντρώσεις στην κατοικία τους κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, χωρίς να λαμβάνεται υπόψη η έκθεση σε άλλες τοποθεσίες.
Η εργασία με τίτλο “Prenatal exposure to ambient PM2.5 and its chemical constituents and child intelligence quotient at 6 years of age” (Προγεννητική έκθεση στα PM2.5 και τα χημικά συστατικά της και το δείκτη νοημοσύνης του παιδιού στην ηλικία των 6 ετών), συντάχθηκε από τους Xiaowei Sun, Cong Liu, Honglei Ji, Weihua Li, Maohua Miao, Wei Yuan, Zhengwei Yuan, Hong Liang και Haidong Kan.
Από τον Vladimir Hedrih – Mental Health – PsyPost.Org
“Ο πλανήτης δεν κάνει τίποτα άλλο από το να μας στηρίζει, και εμείς διαπράττουμε συνεχώς εγκλήματα κατά της φύσης”
— Δάφνη Ζουνίγκα, Αμερικανίδα ηθοποιός
